Trà hoa vàng Thạch Châu - Quà tặng cho sức khỏe từ xứ sở Đà Lạt

Trà hoa vàng - loại hoa trà được người dân Việt coi như một loại dược liệu quý cho sức khỏe; không chỉ vậy nó còn là một thức uống trong đời sống tinh thần của người Việt. Trà hoa vàng lần đầu được phát hiện vào năm 1910 tại miền Bắc nước ta. Nhưng cho đến nay, viện Lâm nghiệp đã phát hiện và công bố hơn 30 giống trà hoa vàng các loại, có ở khắp núi rừng 3 miền Bắc - Trung - Nam. Đặc biệt, trà hoa vàng Thạch Châu là giống hoa trà sinh trưởng tự nhiên tại vùng núi Lâm Đồng, hoa và lá trà đều mang lại giá trị với người dùng.

Nguồn gốc tự nhiên của trà hoa vàng Thạch Châu

Trà hoa vàng Thạch Châu lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1877 bởi chính trị gia người Pháp - Harmand. Ông phát hiện ra mẫu vật trà hoa vàng tại khu rừng giáp ranh giữa huyện Đơn Dương và thành phố Đà Lạt. Nhưng cho đến năm 1887 mới được Cha Pierre công bố là giống trà hoa vàng với cái tên khoa học là: Pyrenaria jonqueriana Pierre ex Laness.

Cho đến năm 2019, Lê An Na người đầu tiên nhân giống thành công giống trà này, đã đăng ký bảo hộ cho giống cây trồng này tại Việt Nam. Một điểm khác ở giống trà này so với các cây trà hoa vàng ở vùng phía Bắc, đó là mọc trên đồi núi, không dưới độ tàn che của các cây xung quanh.

Đặc điểm của trà hoa vàng Thạch Châu

Đặc điểm hình thái của trà hoa vàng Thạch Châu
Với đặc điểm khí hậu riêng của Đà Lạt, trà hoa vàng Thạch Châu - Lâm Đồng sẽ có các đặc điểm hình thái riêng biệt, không giống hình thái của trà hoa vàng ở các vùng núi phía Bắc. Dưới đây là một số đặc điểm chung của giống cây này có thể nhận biết bằng mắt thường:

• Đặc điểm cây: Cây thân gỗ to (đại mộc) - sống lâu năm.
• Chiều cao trung bình: từ 8 đến 17m.

Đặc điểm lá: Lá của trà hoa vàng có kích thước chiều dài: 9 - 15cm, chiều rộng 4-7cm. Lá của trà hoa vàng Thạch Châu cũng mang đặc điểm hình dạng giống với các giống trà hoa vàng khác. Lá dạng hình trứng thuôn dài, mép lá có răng cưa. Phần đầu lá nhọn, gốc lá hơi tù.

Đặc điểm hoa: Hoa của trà hoa vàng có màu vàng tươi - đúng với tên gọi của giống trà này. Cánh hoa mỏng manh, thường có từ 4 đến 5 lớp cánh hoa. Hoa khi khi nở sẽ có đường kính khoảng 5 - 6 cm. Hoa thường nở rộ vào khoảng tháng 10 đến tháng 2 dương lịch năm sau. Mỗi năm thu hoạch hoa một lần.

Phương pháp trồng trà hoa vàng tại vùng núi Lâm Đồng - Đà Lạt

Cách trồng trà hoa vàng Thạch Châu

Tuy rằng trà hoa vàng Thạch Châu là một loại cây mọc và sinh trưởng trong tự nhiên, nhưng dưới điều kiện hiện nay, để trà hoa vàng phát triển tốt là điều rất khó. Vì vậy, bà Lê An Na - người đầu tiên nhân giống thành công giống trà này đã triển khai việc nuôi trồng và canh tác có kế hoạch. Giúp cho giống cây trồng này ngày càng phát triển và mang lại nguồn giá trị to lớn cho người tiêu dùng.

Việc đầu tiên khi chọn khu vực đất trồng trà chính là phải nghiên cứu và đảm bảo rằng trong đất trồng không được chứa các kim loại nặng. Trong quá trình trồng không được sử dụng các chất kích thích tăng trưởng, không thuốc trừ sâu, không phân bón hóa học. 

Thu hoạch trà hoa vàng đúng cách như thế nào?

Việc thu hoạch cần đảm bảo chu trình tái sinh của trà hoa vàng Thạch Châu, cũng như đảm bảo chất lượng tốt nhất cho mỗi lần thu hoạch. Mỗi cây trà Thạch Châu sẽ bắt đầu được thu hoạch cả lá và hoa từ năm thứ 6 sau khi trồng. 

Mỗi năm chỉ được phép thu hoạch 2 lần lá trà. Vào thời điểm là tháng 11 và tháng 4, để đảm bảo cây sinh trưởng tốt nhất. Yêu cầu về thu hoạch lá trà cũng rất khắt khe. Hái lá trà trong khoảng thời gian trước 9 giờ sáng mỗi ngày. Thu hoạch trong điều kiện thời tiết nắng tối thiểu trong 7 ngày. Không được thu hoạch lá hay hoa trà khi trời mưa.

Giá trị dinh dưỡng có trong lá và hoa của trà hoa vàng Thạch Châu

Trà hoa vàng Thạch Châu là một thức uống thượng hạng không chỉ mang lại giá trị về tinh thần, còn mang lại giá trị về sức khỏe. Nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra trong trà hoa vàng có chứa các chất như: caroten, acid amin, polysaccharid, flavonoid, chất béo, tanin, các nhóm vitamin, …

Các dưỡng chất trong trà hoa vàng sẽ có tác dụng tốt cho những người đang mắc bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường, huyết áp. Đồng thời cũng giúp ngăn chặn các tế bào ung thư hình thành và phát triển, được khuyên dùng cho những bệnh nhân mắc ung thư đặc biệt là ung thư gan.

Không chỉ có vậy, mỗi ngày uống 200ml trà hoa vàng còn có thể giúp điều hòa giấc ngủ, giải tỏa căng thẳng, stress sau những giờ học hành làm việc. Giúp vào giấc ngủ nhanh hơn và ngủ sâu giấc hơn. Giảm cholesterol trong máu, giảm mỡ máu, phù hợp với những người đang trong chế độ giảm cân.

Kết luận

Trà hoa vàng Thạch Châu là một món quà mà thiên nhiên Đà Lạt mang đến cho người dân Việt. Mặc dù đặc điểm hình thái khác với các giống trà hoa vàng khác, nhưng giá trị dinh dưỡng trong hoa trà đều không thay đổi, mang lại giá trị cuộc sống đến với người tiêu dùng.