Quy trình thu hoạch cà phê đúng chuẩn và đảm bảo chất lượng

Việt Nam là nước có tỷ lệ xuất khẩu cà phê đứng thứ 2 trên toàn thế giới với 2 giống cà phê chính là Arabica và Robusta. Trong đó Robusta xếp thứ nhất về xuất khẩu trên toàn cầu. Ngành cà phê nước ta đang ngày càng phát triển với sản lượng cà phê tăng không ngừng, phục vụ cho nhu cầu trong nước và cả nhu cầu tiêu dùng quốc tế. Tuy nhiên, để có được sản lượng cà phê tốt, chuẩn chất lượng là điều không dễ dàng. Điều này đòi hỏi người dân phải cẩn trọng từ bước chọn giống, gieo trồng, chăm sóc và thu hoạch quả. Bài viết này, DAIGAN sẽ cùng các bạn khám phá quá trình thu hoạch cà phê chuẩn nhất.

Các bước thu hoạch cà phê đúng chuẩn

Để hoàn thành một quá trình thu hoạch cà phê cần trải qua 4 bước đó là:

• Bước 1: Thu hoạch cà phê từ trên cây
• Bước 2: Gom quả rụng dưới đất
• Bước 3: Phân loại quả
• Bước 4: Phơi sấy và bảo quản hạt cà phê

Bước 1: Thu hoạch quả cà phê từ trên cây

Việc thu hoạch cà phê là cả một quá trình vất vả, đòi hỏi tốn nhiều thời gian và nhân lực. Thông thường thu hoạch quả cà phê từ trên cây sẽ chia làm 2 loại là: Thu hoạch theo dãy và thu hoạch có chọn lọc.

Thu hoạch theo dãy

Thu hoạch theo dãy thường áp dụng với những nơi có diện tích canh tác cà phê lớn. Có 2 hình thức thu hoạch đó là thu hoạch bằng máy và thu hoạch bằng tay

Thu hoạch bằng máy: hình thức thu hoạch  bằng máy đòi hỏi tốn nhiều chi phí nhưng lại tiết kiệm được thời gian và sức lực của người dân. Hình thức này thường được áp dụng ở các địa hình trồng cà phê bằng phẳng, dễ dàng di chuyển. Khi thu hoạch bằng máy, tất cả các hạt cà phê đều được hái xuống kể cả những loại sâu bệnh, không đạt tiêu chuẩn. Điều này sẽ làm cho quá trình phân loại quả khó khăn hơn, và chất lượng một đợt thu hoạch không được đảm bảo.

Thu hoạch bằng tay: Cách thu hoạch cà phê bằng tay thường đường áp dụng cho các hộ dân tự canh tác cà phê trên các vùng đồi núi gồ ghề. Trong quá trình thu hái sẽ trải một tấm bạt lớn quanh gốc cây rồi bắt đầu hái tuốt. Thông thường người dân sẽ xác định thời gian hái bằng cách nhìn vào độ chín của vườn cà phê, chỉ cần có khoảng 90% - 95% tỷ lệ chín là đã có thể thu hoạch. Việc hái tuốt cũng gom cả quả cà phê xanh, chín, sâu bệnh, cần thời gian phân loại quả nhiều hơn.

Thu hoạch chọn lọc

Việc thu hoạch có chọn lọc được sử dụng cho những vườn cà phê cao cấp, cần chọn lọc những loại quả chín, không sâu bệnh để có sản lượng cà phê tốt nhất. Việc thu hoạch có chọn lọc này đòi hỏi thời gian và công sức gần như gấp đôi so với thu hoạch theo dãy. Nhưng với phương pháp này có thể tiết kiệm thời gian cho các bước phân loại cà phê. Đồng thời việc thu hoạch chọn lọc sẽ sử dụng cách hái ngắt từng quả, đảm bảo năng suất hạt cho vụ mùa sau.

Bước 2 Gom quả rụng dưới đất

Không chỉ thu hoạch quả trên cây mà những quả rụng dưới đất cùng cần được thu hoạch để có phương pháp chế biến riêng. Các quả rụng thường có chất lượng kém hơn nhưng đây cũng là một nguồn mang đến lợi nhuận cho người trồng. Không chỉ thế, việc thu hoạch quả rụng cũng giúp hạn chế các sâu bệnh cho lá và sâu bệnh cho quả vào mùa vụ sau. Các loại quả rụng sẽ được tách riêng và có phương pháp chế biến riêng biệt. Giá thành của quả rụng sẽ thấp hơn các quả được thu hoạch trên cây.

Bước 3 Phân loại quả cà phê

Đây là một trong những bước quan trọng nhất trong quy trình thu hoạch cà phê. Chất lượng quả hạt có đạt tiêu chuẩn tốt để đưa vào chế biến hay không được quyết định ở bước phân loại này. Đặc biệt là với phương thức thu hoạch theo dãy cần được phân loại kỹ càng các quả xanh, quả sâu bệnh, quả bé, quả không đạt tiêu chuẩn. Việc phân loại đúng sẽ giúp bước chế biến theo từng loại hạt được dễ dàng hơn

Bước 4 Phơi sấy, bảo quản

Sau khi các loại quả cà phê đã được phân loại sẽ tiến hành phơi sấy hạt tươi. Với từng loại cà phê sẽ có những quy trình phơi sấy và rang xay khác nhau. Với Arabica sẽ là chế biến ướt, trải qua quá trình lên men ở hạt. Còn với Robusta sẽ là chế biến rang khô hoặc bán ướt (Robusta Honey).

Một số lưu ý khi thu hoạch cà phê

Khi thu hoạch cà phê cần chú ý hạn chế để đất lẫn vào trong các quả cà phê. Thông thường quá trình thu hoạch cà phê sẽ diễn ra trong vòng 1 tháng (từ tháng 9 âm đến tháng 10 âm). Cần thu hoạch vào những ngày thời tiết nắng ráo, không thu hoạch vào những ngày mưa tránh dập nát, cà phê bị ướt, ẩm mốc. Ở quy trình phơi sấy cần đảm bảo cà phê được phơi đủ nắng. 

Thu hoạch cà phê là một trong những quy trình quan trọng nhất để quyết định chất lượng của từng loại hạt cà phê. Đây cũng là quy trình tốn nhiều thời gian, công sức và tiền bạc nhất để có thể cho ra những sản lượng cà phê chất lượng cao.