Phân biệt các loại sàng cà phê phổ biến trên thế giới

Cà phê có thể được phân loại theo nhiều cách. Có thể là chia theo loại cà phê, nơi trồng, mức độ rang, …. Trong đó, việc phân loại cà phê theo kích cỡ hạt cà phê xanh được coi là tiêu chuẩn cho ngành cà phê. Phương pháp phân loại này thường sử dụng sàng cà phê để chia hạt cà phê xanh thành những kích cỡ khác nhau. Hãy cùng DAIGAN tìm hiểu sàng cà phê là gì, các loại sàng cà phê và phân loại cà phê dựa theo kích cỡ của hạt cà phê xanh.

Sàng cà phê là gì?

Sàng cà phê là dụng cụ dùng để phân loại kích thước hạt cà phê xanh. Thông thường, sàng cà phê được làm bằng khung gỗ. Bên trong sàng là tấm thép được đục thành vô số lỗ nhỏ có đường kính bằng nhau. Để đo kích thước hạt, người ta sẽ sử dụng bộ lọc là các loại sàng cà phê có kích thước lỗ giảm dần. Khi hạt cà phê xanh dừng lại ở một mức sàng cụ thể, ta sẽ xác định kích thước của chúng.

Tuy nhiên, việc phân loại bằng sàng cà phê cũng chỉ mang tính chất tương đối. Nguyên nhân là do một số hạt dù nhỏ nhưng không rơi do mật độ cao. Vì thế, trong hệ thống phân loại của SCA, kết quả phân loại được phép chênh lệch 5% so với số đo trên sàng. Có nghĩa là trong 100 hạt cà phê trên 1 mức sàng sẽ được phép có 5 hạt nhỏ/lớn hơn.

Các loại sàng cà phê phổ biến

Việc phân loại hạt cà phê xanh theo kích cỡ được thực hiện bằng các loại sàng cà phê có kích thước lỗ khác nhau. Chính vì thế việc phân loại sàng về cơ bản được chia theo đường kính của lỗ. Bao gồm các loại sàng cà phê:

• Sàng 8 (8/64 inch, khoảng 3.18mm): Đây là loại sàng nhỏ nhất, sử dụng để lọc các hạt cà phê rất nhỏ hoặc mảnh vụn.
• Sàng 10 (10/64 inch, khoảng 3.97mm): Sàng 10 cho các hạt cà phê nhỏ, hạt vỡ hoặc không đạt tiêu chuẩn kích thước.
• Sàng 12 (12/64 inch, khoảng 4,76mm): Sàng 12 thường dùng để lọc các hạt cà phê có kích thước nhỏ và trung bình
• Sàng 14 (14/64 inch, khoảng 5.56mm): Sàng 14 được coi là mức sàng phổ biến, dùng để phân loại hạt cà phê trung bình. 
• Sàng 16 (16/64 inch, khoảng 6.35mm): So với sàng 14, sàng 16 được sử dụng nhiều hơn. Mức sàng 16 thường được dùng để phân loại hạt cho cà phê Arabica.
• Sàng 18 (18/64 inch, khoảng 7.14mm): Mức sàng 18 thường được sử dụng cho những loại cà phê đặc sản có kích thước lớn và yêu cầu độ đồng đều cao.
• Sàng 20 (20/64 inch, khoảng 7.94mm): Đây là mức sàng lớn nhất mà các hệ thống lọc sử dụng để phân loại các hạt cà phê xanh có kích thước rất lớn.
• Sàng 22 (22/64 inch, khoảng 8.73mm): Loại sàng 22 được dành riêng cho những hạt cà phê xanh có kích thước đặc biệt lớn. Tuy nhiên, số lượng những hạt cà phê có kích thước quá lớn cũng không nhiều. Vì thế mà mức sàng 22 cũng rất ít được sử dụng.

Phân loại cà phê dựa theo kích thước của từng loại sàng cà phê

Các loại sàng cà phê được sử dụng phổ biến ở hầu hết các quốc gia thường là từ mức sàng 16 cho tới 20. Tuy nhiên, việc phân loại cà phê dựa theo kích cỡ của hạt cà phê xanh trong từng khu vực lại có sự khác biệt. Dưới đây là cách phân loại của một số khu vực điển hình:

Đối với khu vực châu Mỹ và Mexico

• Hạt cà phê xanh thuộc mức sàng từ từ 17 đến 20 được gọi là Superior. Superior còn được chia nhỏ thành 2 mức nhỏ hơn. Những Hạt rất lớn sẽ nằm ở các mức sàng từ 19 đến 20. Còn ở mức sàng 17 đến 18.5 sẽ lọc ra những Hạt lớn.
• Hạt cà phê xanh thuộc mức sàng 15 và 16 được gọi là Segundas. Hạt Segundas thường có kích thước hạt trung bình.
• Hạt cà phê xanh thuộc mức sàng 14 được đánh giá có kích thước nhỏ, được gọi là Terceras.
• Hạt cà phê xanh thuộc mức sàng dưới mức 14 được đánh giá có kích thước siêu nhỏ. Thông thường, đó sẽ là các hạt cà phê vỡ hoặc mảnh vụn. Nếu ở mức sàng 13 và 12, hạt cà phê xanh sẽ được gọi là Caracol. Hạt cà phê ở mức 11 và 10 thì gọi là Caracolli. Cuối cùng, khi hạt nằm ở 2 tầng sàng cuối cùng là 9 và 8 thì gọi là Caracolillo.

Đối với khu vực Colombia

Ở Colombia, họ chỉ sử dụng những loại hạt cà phê xanh có kích thước từ trung bình đến rất lớn. Những loại hạt này thường nằm trong mức sàng từ 15 đến 20. Sau đó, hạt cà phê được phân thành 2 loại chính, bao gồm:

• Supremo: Hạt cà phê xanh có kích cỡ lớn đến rất lớn. Thông thường các hạt cà phê Supremo sẽ nằm trong mức sàng từ 18 đến 20.
• Excelso: Hạt cà phê xanh có kích thước trung bình đến lớn. Các hạt Excelso sẽ được phân loại ở mức sàng 15 đến 17.

Đối với khu vực châu Phi và Ấn độ

Việc phân loại cà phê ở khu vực châu Phi và Ấn Độ khá tương đồng với khu vực châu Mỹ và Mexico. 

• Mức AA: Bao gồm những hạt cà phê xanh có kích thước lớn đến rất lớn. Các hạt cà phê AA thường nằm trong mức sàng từ 18.5 đến 20.
• Mức A: Bao gồm những hạt cà phê xanh có kích thước lớn. Các hạt cà phê xanh thuộc mức A nằm trong khoảng sàng ở mức 17 đến 18.
• Mức B: Bao gồm những hạt cà phê xanh có kích thước trung bình, nằm trong mức sàng 15 đến 16.
• Mức C: Bao gồm những hạt cà phê có kích thước nhỏ và thường tập trung ở mức sàng 14.
• Mức PB: Bao gồm tập hợp những hạt cà phê xanh vỡ và mảnh vụn. Những hạt cà phê PB sẽ nằm rải rác ở các mức sàng từ 8 đến 13.

Công việc phân loại kích cỡ của hạt cà phê xanh bằng cách sử dụng các loại sàng cà phê được đánh giá là cực kỳ đơn giản. Hoạt động này giúp phân loại hạt cà phê ngay từ những bước chế biến đầu tiên. Từ đó cho ra những mẻ cà phê rang chất lượng, và cuối cùng là đem đến những ly cà phê ngon hảo hạng nhất.