Cà phê sấy lạnh là gì? Quy trình sấy cà phê lạnh như thế nào?

Hiện nay, sử dụng cà phê đã trở thành thói quen của mọi người trên toàn thế giới. Đây cũng là một trong ba loại thức uống được sử dụng nhiều nhất trên toàn cầu. Cà phê có rất nhiều thành phẩm, dạng pha chế khác nhau. Tùy thuộc vào nhu cầu mà có thể lựa chọn cà phê bột nguyên chất, cà phê rang nguyên hạt, cà phê hòa tan, … Hiện nay, có một dạng cà phê đang trở thành xu hướng sử dụng. Đó chính là cà phê sấy lạnh. Cùng DAIGAN tìm hiểu xem loại cà phê này có gì đặc biệt nhé.

Cà phê sấy lạnh là gì?

Cà phê sấy lạnh chính xác là một dạng sấy thăng hoa bột cà phê. Cà phê được sử dụng công nghệ sấy Freeze Dried ở áp suất chân không (30-900 mTorr). Trong quá trình sấy hơi nước sẽ thăng hoa trực tiếp từ thể rắn sang thể hơi. Bột cà phê sẽ có thời gian bảo quản tự nhiên lâu hơn. Đồng thời vẫn giữ nguyên được hương thơm, mùi vị. Cà phê sấy thăng hoa được đánh giá cao hơn nhiều các dòng cà phê hòa tan. 

Quy trình sản xuất cà phê sấy lạnh

Hiện nay, cà phê sấy lạnh ở Việt Nam được sản xuất theo quy trình 5 bước bao gồm: trích ly, cô đặc, cấp đông, tạo hạt, sấy thăng hoa.

Bước 1: Trích ly

Trích ly là quy trình dùng một dung môi để hòa tan chất hòa tan, quá trình này thực hiện thông qua việc khuếch tán giữa các chất có nồng độ khác nhau. Quá trình trích ly cà phê chính là sử dụng nước nóng (dung môi) để hòa tan bột cà phê (chất cần hòa tan). Quá trình này thực hiện tương đối dễ dàng như việc pha cà phê hàng ngày. 

Bước 2: Cô đặc

Sau khi có được dịch cà phê từ quá trình trích ly, sẽ tiến hành cô đặc khiến dung dịch biến đổi thành dạng sền sệt. Trước khi cô đặc, dung dịch có độ brix là 10%. Quá trình cô đặc sẽ giúp loại bỏ bớt nước trong dung dịch, tăng độ brix lên 50%.

Bước 3: Cấp đông

Sau khi thu được dung dịch ở dạng cô đặc sền sệt sẽ tiến hành cấp đông. Nhiệt độ cấp đông yêu cầu đảm bảo từ âm 30 độ C đến âm 50 độ C. Tại Việt Nam, nhà sản xuất sử dụng hệ thống băng chuyền IQF để đảm bảo khử khuẩn, giữ vệ sinh chất lượng trong quá trình cấp đông.

Bước 4: Tạo hình viên cà phê sấy lạnh

Sau khi cấp đông, dung dịch chiết của cà phê lạnh sẽ tạo thành những tinh thể băng. Từng tảng băng lớn được lấy ra khỏi băng chuyền và chuyển vào máy nghiền. Máy nghiền sẽ nghiền nhỏ tảng băng thành từng hạt tinh thể nhỏ hơn vào tạo hình hạt cà phê sấy lạnh.

Bước 5: Sấy thăng hoa

Trong suốt quá trình tạo hình, hạt cà phê vẫn được giữ trong môi trường nhiệt độ từ âm 30 độ C đến âm 50 độ C. Sau đó được đưa vào buồng máy sấy thăng hoa chuyên dụng. 

Sự khác nhau giữa cafe sấy phun và cafe sấy thăng hoa

Về nguyên lý hoạt động

Cà phê sấy phun: Sấy phun là quá trình sử dụng nhiệt độ cao để làm khô bột cà phê một cách nhanh chóng. Tạo ra loại bột cà phê nhỏ, mịn nhất, dễ dàng hòa tan. Dung dịch chiết cà phê sau khi trích ly và cô đặc sẽ sử dụng luồng không khí nóng để tách nước, đồng thời sấy khô dạng sương mù thành dạng bột. Có thể làm mất đi một phần chất lượng của cà phê rang xay.

Cà phê sấy lạnh: Phương pháp sấy lạnh (sấy thăng hoa) là phương pháp tiên tiến nhất để chế biến dạng cà phê hòa tan hiện nay. Ở phương pháp này cà phê sẽ giữ lại chất lượng cao nhất về cả hương vị lẫn mùi hương. Phương pháp sấy lạnh đã được nói ở phần trên.

Nhiệt độ sấy

Cà phê sấy phun: Nhiệt độ sấy từ 40 độ C đến 180 độ C
Cà phê sấy lạnh: từ âm 30 độ C đến âm 50 độ C

Thời gian sấy

Về thời gian, cà phê sấy lạnh sẽ chiếm nhiều thời gian hơn cà phê sấy phun. Bởi vì còn cần trải qua các công đoạn cấp đông và nghiền nhỏ tạo hình.

Dạng thành phẩm sau khi sấy cà phê

Cà phê sấy phun: Cho ra thành phẩm là bột nhỏ, mịn, có màu nâu cánh gián hoặc đậm hơn tùy vào từng loại cà phê.

Cà phê sấy lạnh: Cho ra thành phẩm rạng hạt, màu nâu sáng hơn sấy phun.

Giá thành sản phẩm

Cà phê sấy phun: Bởi vì chi phí sản xuất thấp, không yêu cầu nhiều kỹ thuật và giai đoạn khác nhau. Dễ dàng tiếp cận đến người dùng và phổ biến hơn
Cà phê sấy lạnh: Ít phổ biến hơn do chi phí sản xuất cao, từ đó giá thành cũng không hề rẻ. Đây là dòng sản phẩm thuộc phân khúc cao cấp

Chất lượng cà phê sau khi sấy

Cà phê sấy lạnh: Có khả năng hồi hương tốt, giữ trọn được hương thơm và mùi vị giống như cà phê rang xay truyền thống. Màu sắc khi pha cà phê đẹp, giữ được nhiều dinh dưỡng trong hạt cà phê hơn.

Cà phê sấy khô: Do tác động nhiệt độ cao vào bột cà phê nên sẽ mất đi một phần hương thơm, mùi vị và màu sắc cũng có sự biến đổi. 

Cà phê sấy lạnh hiện nay đã có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới và cả Việt Nam. Tuy rằng việc sử dụng loại cà phê này vẫn chưa phổ biến nhưng dần dần cũng chiếm được một phần thị trường riêng cho mình.